Lesgeven in Cuba

laatste update: 18-2-2025
Schrijnend gebrek en geestelijke honger
'No es fácil' (het is niet gemakkelijk): zo duiden de Cubanen hun levensomstandigheden om te vermijden te zeggen dat het leven ondraaglijk zwaar is. Wekelijkse RD-artikelen berichtten over de nood in Cuba en nu ik dit schrijf overschreed de ‘Najaarsactie’ het streefbedrag.  Ieder artikel belichtte een aspect van de kritieke situatie en liet ook zien dat Cubaanse kerken niet alleen geestelijke Vluchtheuvels zijn, maar tegelijk gaarkeukens, apotheken, kinderopvang. Tijdens de drie weken die wij in november jl. in Cuba waren, beleefden we dit allemaal en zuchtten we met de bevolking mee. Niet eerder zagen we het land in zo'n deplorabele toestand, de mensen zó mismoedig.   

Wij maakten de reis onder verantwoordelijkheid van de SEZ, uitgenodigd door de kerkelijke denominatie 'Los Pinos Nuevos'. Weer logeerden we in het gastenhuis, behorend bij de school waar Berend tussen 2013-2019 regelmatig lesgaf. COVID én reorganisatie van het instituut onderbraken de regelmaat. Definitief, naar het leek. De nieuwe leiding, oud-studenten van Berend, drong echter aan opnieuw te komen voor het geven van enkele van 'zijn' vakken, Geschiedenis en Ethiek.   

Het seminarie ligt op een bijna idyllisch terrein in het verder verwaarloosde land.  Berend had een gemotiveerde groep van bijna twintig mensen voor zich, tussen 18 en 40 jaar, sommigen hooggeschoold, allen erg onbemiddeld. De meesten zonder laptop en dus zonder digitale literatuur. Een enkeling heeft een (elektrische) brommer, de anderen liften van en naar huis omdat geregeld openbaar vervoer weggevallen is.   

De toewijding van de studenten is indrukwekkend. Allen vervullen ze leidinggevende functies in hun thuiskerken.  Samuel bijvoorbeeld helpt 's zondagsmorgens zijn vader-voorganger. Daarna dient hij een kerkje in een afgelegen dorpje, 20 kilometer heen en terug lopend, omdat hij geen fiets heeft.  
Dat nog veel jongeren de roep voelen zich door studie voor te bereiden op kerkelijk leiderschap is verblijdend.

De geestelijke honger is groot in Cuba, maar de kerken proberen ook te zorgen voor onderhoud van het lichaam, dankzij buitenlandse donaties.  Wel twintig straatarme mensen voorziet de seminariekeuken op werkdagen van een pannetje eten, 'de grootste zegen van mijn leven', aldus een oude man. De plaatselijke predikant bereidt wekelijks met enkele helpers voor zeker vijftig behoeftige dorpelingen een stevige maaltijd, de enige van die dag en mogelijk van meerdere dagen.  

Ook over het schrijnende medicijngebrek berichtte het RD. Een echtpaar vroeg ons om 'contrastvloeistof'. Het zat helaas niet in onze bagage. Wel hadden we heel veel algemene medicijnen bij ons zoals Paracetamol, Ibuprofen, Diarree-remmers, etc. Maar ook specifieke zalven voor een peutertje met ernstige allergische huiduitslag als gevolg van insectenbeten. En dankzij de medewerking van een bevriende apothekersassistente en een goedwillende huisarts konden we ook de vader van een Cubaans meisje, sinds 2023 studente op het IBSTE in Spanje, helpen met geneesmiddelen.  

Jacobine met de zondagsschoolkinderen


In deze omgeving vol verdriet en gebrek was het ontroerend mooi om alle zondagsschoolkinderen een verrassing te bezorgen. Zeer betrokken hadden mijn 23 Staphorster leerlingen-Spaans een etuitje gevuld voor een Cubaans leeftijdgenootje. Tijdens de les schreven ze een begeleidend briefje in het Spaans. De domineesvrouw/zondagsschooljuf en anderen, wetend van ieders thuissituatie, voorzagen de etuis van een naametiket. Bijna vijftig kinderen konden we blij maken, ook baby's en peuters, dankzij 'delen en vermenigvuldigen'. De Staphorster leerlingen waren stil bij het zien van foto's van de opgetogen Cubaanse kinderen. Op hun beurt waren zij blij met een geschreven bedankbriefje en een eenvoudig geprinte 'agenda'.

Mooi was ook de knutselmiddag later die week voor dezelfde kinderen met prachtig materiaal, overgebleven van de Rouveense gemeentedag. Berends studentes knutselden ook graag en kregen het overgebleven materiaal mee voor hun eigen zondagsschool.  

Van de schrijnende armoede zag en hoorde ik alles tijdens de dagelijkse bezoeken aan de dorpshutjes met het predikantenechtpaar, dat ieders nood kende. Altijd werden de nog ongelovigen door gesprek en gebed aangemoedigd tot geloof in Jezus Christus. En altijd werd in dankbaarheid een stripje paracetamol, zeepje, kledingstuk, bril of wat voeding aanvaard. Begrijpelijk is dat ieder weg wil uit een land met zoveel treurnis en politiek wanbeleid, verwaarlozing en uitzichtloosheid. Ernstig is het dan dat daardoor ook kerken verweesd achterblijven. Dat nog veel jongeren de roep voelen zich door studie voor te bereiden op kerkelijk leiderschap is verblijdend.  
God zal Zijn kerk in stand houden, ook op Cuba. 'Uw Koninkrijk kome...'

Meer over ds. B. Coster

Spaanse Evangelische Zending

Postbus 40098
7300 AZ  Apeldoorn
0553032252
info@sez.st